Một trong những thứ quan trọng nhất và cần được chọn lựa kĩ càng khi tập luyện thể thao chính là đôi giày. Suy cho cùng, nếu có vấn đề chấn thương xảy ra ở chân, phần lớn chúng ta sẽ không thể tập luyện thể thao được nữa (hoặc rất khó khăn). Thêm vào đó, những chấn thương ở chân lâu ngày còn có thể ảnh hưởng sâu rộng lên các vùng khác của cơ thể như đùi, đầu gối, hông, cột sống và tệ hơn nữa là gây ảnh hưởng xấu đến xương, khớp, tư thế hoặc dáng đi của chúng ta. Bàn chân chính là nền tảng ban đầu cho toàn bộ chuỗi tác động này. Vì vậy việc chọn giày thể thao để bảo vệ và hỗ trợ chân là rất quan trọng. Nếu một ngày, bạn cảm thấy đôi giày tập luyện bạn hay mang có vấn đề. Bạn nên xém xét bỏ nó đi và đến một cửa hàng giày thể thao uy tín để tìm một đôi mới ngay lập tức. Đừng cố gắng chịu đựng sự khó chịu để sau này phải hối tiếc. Ngoài ra, bạn cũng cần lưu ý: Một đôi giày có thể tốt cho một hoạt động tập luyện nhất định chưa chắc sẽ tốt cho các hoạt động khác. Ví dụ: một đôi giày có thể giúp bạn chạy bộ rất thoải mái nhưng khi mang hằng ngày thì cảm giác có thể sẽ khá nặng nề và mệt mỏi. Đó là điều bình thường vì một đôi giày thể thao thường chỉ phù hợp với một loại hình tập luyện và kiểu bàn chân nhất định. Thêm vào đó, việc sử dụng sai mục đích có thể phá hủy đôi giày nhanh chóng hoặc gây chấn thương cho người mang. Ví dụ bạn sử dụng giày chạy với đệm gót cao để leo núi thì có để tự gây trật chân, đồng thời cũng sẽ hủy hoại hệ thống đệm hỗ trợ mà sau nay bạn sẽ không thể dùng để chạy bộ nữa. Chọn được đôi giày thể thao phù hợp sẽ giúp cho việc tập luyện của bạn dễ dàng hơn, an toàn hơn và thoải mái hơn.
3 TIÊU CHUẨN CỦA MỘT ĐÔI GIÀY THỂ THAO TỐT
Những chuyên gia nghiên cứu về xương khớp và tác động của giày thể thao lên các hoạt động tập luyện đã đặt câu hỏi cho hàng ngàn người mang giày thể thao cũng như những vận động viên chuyên nghiệp để hiểu hơn yêu cầu chọn giày của họ. Và dưới đây là 3 tiêu chuẩn mà họ dùng để đánh giá một đôi giày thể thao tốt:
BẢO VỆ
Một đôi giày tốt phải bảo vệ chân bạn với các va chạm có thể xảy ra. Ví dụ như đinh, sỏi đá, ống tiêm,..Ngoài ra, giày thể thao còn bảo vệ bạn khỏi ánh nắng mặt trời buổi trưa, khói bụi, bùn lầy…
HỖ TRỢ
Dù bạn tập luyện hay mang hằng ngày thì một đôi giày thể thao tốt sẽ hỗ trợ bạn làm tốt việc đó. Ví dụ một đôi giày leo núi tốt phải có để bám chắc để hỗ trợ địa hình núi không bằng phẳng, hay một đôi giày chạy đua phải tương đối nhẹ để giúp bạn tăng tốc nhanh. Ngoài ra, giày thể thao còn có thể hỗ trợ vòm chân phù hợp với kiểu bàn chân của bạn.
THOẢI MÁI
Đây là yếu tố quan trọng nhất khi mọi người chọn giày. Dù một đôi giày đẹp tới mức nào đi nữa mà khi bạn mang vào gây cảm giác khó chịu thì mua nó là một quyết định sai lầm (trừ khi bạn là nhà sưu tập giày).
LẮNG NGHE CƠ THỂ CỦA BẠN
Người ta thường hay đi tìm kiếm các chỉ dẫn thông qua internet, người thân khi mua giày. Nhưng các chuyên gia khuyên rằng lời khuyên đúng đắn nhất chính là từ việc lắng nghe cơ thể của bạn một cách kĩ càng. Sự thật là một đôi giày phù hợp với người này không chắc gì cũng phù hợp với người kia. Bạn phải thử, cảm nhận kĩ càng trước khi ra quyết định.
CHẠY BỘ
Có hai yếu tố quan trọng mà bạn cần cân nhắc khi chọn giày chạy bộ: đó là kiểu bàn chân và mức độ hấp thụ sốc bạn cần. Tất nhiên, bạn cũng có thể qua tâm đến trọng lượng, màu sắc, thương hiệu,..nhưng đó nên là những sở thích các nhân hơn là yếu tố chính để chọn giày chạy. Kiểu bàn chân của bạn sẽ nằm trong 3 loại sau: bình thường, lật trong hoặc lật ngoài và mức độ nặng nhẹ khác nhau. Nếu lật trong, bạn cần chọn một đôi giày có cấu trúc cứng cáp để kìm hãm bớt sự lật chân. Trong trường hợp lệch ngoài bạn cần tìm một đôi giày với nhiều đệm để thúc đẩy việc lật vào trong của chân. Nếu là người có kiểu bàn chân bình thường, bạn chỉ cần một đôi giày vừa đủ đệm và độ vững chắc. Để biết được kiểu bàn chân của mình bạn có thể kiểm tra độ mòn trên đế của đôi giày bạn đang mang. Hoặc có thể đến trực tiếp cửa hàng giày thể thao chuyên dụng để họ kiểm tra kiểu bàn chân cho bạn. Những người thường chạy bộ với quãng đường dài hoặc tần suất nhiều cần hỗ trợ thêm đệm để hỗ trợ gót chân hấp thụ sốc khi tiếp đất. Đây là nguyên nhân chính dẫn tới những chấn thương phổ biến như đau đầu gối hay đau thắt lưng. Mẹo: Chọn giày chạy theo kiểu bàn chân và cận nặng của bạn sẽ giúp bạn ít bị chấn thương khi chạy. Ngoài ra, cũng có thể giúp bạn chạy nhanh hơn, lâu hơn mà không cần nỗ lực quá nhiều hoặc thoải mái hơn. Nhưng nhớ rằng một đôi giày chạy bộ tốt cũng sẽ mất dần khả năng hỗ trợ và hấp thụ sốc theo thời gian và cần được thay thế mỗi khi chạy hết 700km. Đọc bài viết: Chi tiết cách chọn giày chạy bộ
ĐI BỘ ĐƯỜNG DÀI (TREKKING, HIKING)
Giày dùng cho mục đích đi bộ đường dài cần phải có sự kết hợp giữa hỗ trợ, đệm và mức độ bảo vệ bàn chân cao hơn. Ngoài ra, với những người đi bộ đường dài phải đối mặt với địa hình và điều kiện thời tiết xấu thì chức năng chống thấm và chống trơn trượt cũng là những ưu tiên quan trọng khi chọn lựa. Trong khi đa số giày đi bộ hoặc chạy thường không có hoặc có ít chức năng hỗ trợ mắc cá chân thì giày đi bộ đường dài rất cần điều này. Vì vậy một đôi boot có hỗ trợ mắc cá chân và có khả năng chống thấm là một sự lựa chọn tốt. Đặc biệt với một số công nghệ chống thấm hiện nay như Gortex, có thể giúp chống thấm nước nhưng vẫn đảm bảo thông thoáng. Mẹo: Bạn có thể kéo dài tuổi thọ một đôi giày đi bộ đường dài hay boot bằng cách chăm sóc chúng đúng cách. Dày gia đặc biệt rất bền nhưng cần phải được thường xuyên xử lí bằng sáp giúp da luôn dẻo dai và chống thấm.
GIÀY ĐẠP XE
Mặc dù bạn có thể mang bất kì loại giày nào để đạp xe. Tuy nhiên, giày chuyên dụng cho đạp xe cũng có một số lợi thế riêng nhất định. Thứ nhất, chúng rất cứng cáp để giúp bạn tiết kiệm năng lượng. Nếu bạn đạp xe với giày chạy bộ, bộ hấp thụ sốc sẽ hấp thụ bớt năng lượng, đều này rất phung phí khi bạn đang đạp xe đua. Ngoài ra, giày đạp xe còn được thiết kế để gắn chặt chân của bạn vào bàn đạp nhằm giúp tối ưu hóa mọi cử động chân. Có nghĩa là khi bạn đạp xuống hoặc kéo lên thì năng lượng đó đều không bị lãng phí. Vì vậy, nếu bạn muốn tối đa hiệu năng khi đạp xe thì sử dụng một đôi giày đạp xe chuyên dụng là điều cần thiết. Mẹo: Nếu bạn có ý định đi bộ để ngắm cảnh khi đạp xe thì nên có một đôi giày thay thế vì giày đạp xe không lý tưởng để đi bộ hạy chạy bộ.
CÁC MÔN THỂ THAO TRÊN SÂN CỨNG
Bóng rổ, bóng chuyển, quần vợt, cầu lông đòi hỏi việc di chuyển nhanh theo nhiều hướng khác nhau và khả năng tăng giảm tốc tức thì. Nên đế quá cao của giày chạy sẽ dễ gây chấn thương. Ngoài ra, giày chạy không được thiết kế cho di chuyển ngang (side to side). Mặc dù mỗi môn thể thao có thể cần kiểu hỗ trợ đặc biệt hơn. Nhưng nhìn chung, các môn thể thao để sân cứng thường có chung một cách thức di chuyển nên bạn vẫn có thể dùng giày chơi tennis để chơi bóng chuyền.
THỂ THAO NGOÀI TRỜI
Những môn thể thao có bề mặt chơi đặc biệt như bóng đá thường được chơi trên cỏ thật hoặc cỏ nhân tạo. Đối với trường hợp này thì đôi giày cần trang bị một hệ thống đế đặc biệt bằng đinh để giúp tối ưu hóa độ bám.
CÁC LỚP THỂ DỤC
Bạn có thể chọn một đôi giày chạy bộ khi tham gia vào một lớp tập thể dục. Tuy nhiên, như đã nói từ trước, đệm hỗ trợ quá nhiều của giày chạy có thể gây chấn thương. Ngoài ra, giày chạy bộ không có (hoặc ít) hỗ trợ ngang nên có thể bạn cần xem xét kĩ lưỡng hơn khi chọn giày cho các bài tập thể dục kiểu này. Nên xem xét lựa chọn các kiểu giày để tương đối thấp vì bạn không thực sự cần hỗ trợ đệm. Đồng thời độ bám và di chuyển ngang là rất cần thiết. Trọng lượng nhẹ nhàng để tăng hiệu suất tập luyện và tạo cảm giác thoải mái.
TẬP LUYỆN THỂ CHẤT
Nhìn xung quanh phòng gym, bạn sẽ thấy có rất nhiều loại giày được mang. Từ giày training, giày tennis, sandal đến cả chân không. Đối với những người tập luyện để giải trí, giày dép có thể không phải là mối bận tâm. Tuy nhiên, nếu bạn muốn trở thành một “IRON MAN” thì một đôi giày tập luyện tốt có thể tạo ra sự khác biệt nhỏ nhưng rất đáng chú ý. Nếu bạn muốn tập nặng với tạ, tập các động tác cần giữ thăng bằng tốt thì một đôi giày cứng cáp là tối cần thiết. Bạn sẽ không muốn chân mình lắc lư vì đệm quá cao. Ngoài ra, một số bài tập còn đòi hỏi chạy trên máy, nên có thể bạn sẽ phải cân nhắc việc đem hai đôi giày đến phòng gym. Đọc bài viết: Chi tiết cách chọn giày tập gym
GIÀY TẬP LUYỆN ĐA NĂNG
CÓ THỂ CHỌN MỘT ĐÔI GIÀY CHO MỌI HOẠT ĐỘNG TẬP LUYỆN? Giày tập luyện đa năng được thiết kế như là một kiểu giày TẤT CẢ TRONG MỘT (All-in-One). Bạn sẽ cần phải tìm một đôi giày với đệm vừa đủ cho chạy bộ cự li ngắn, nhưng cũng phải chắc chắn cho các hoạt tập luyện thể hình, cũng như hỗ trợ các bài tập đòi hỏi di chuyển ngang. Thêm một lựa chọn để tìm một đôi giày đa năng đó là những kiểu giày thể thao tối giản (minimalist). Nếu bạn thích sự đa dạng trong các hoạt động tập luyện của mình thì đây là sự lựa chọn hợp lí. Nhưng nếu bạn cần tập trung vào một số ít hoạt động cụ thể thì việc tìm một đôi giày có hỗ trợ chuyên dụng sẽ rất cần thiết. Ngoài ra, hãy lưu ý loại vớ bạn mang chung với giày cũng rất quan trọng. Ngay cả những đôi giày hiệu suất tốt nhất cũng sẽ rất khó chịu khi kết hợp sai loại vớ. Nguyên tắc là luôn mang vớ thể thao khi chơi thể thao và luôn thử giày cùng với vớ bạn dự định sẽ mang.